مقاوم سازی انواع ساختمان ها در برابر زلزله
مقدمه
یکی از موارد مهمی که در هنگام ساخت و ساز باید مورد بررسی قرار گیرد افزایش استحکام آن در برابر نیروهای جانبی مانند زلزله می باشد. اگر سازه در برابر زلزله مقاومت لازم را نداشته باشد با کوچک ترین ضربه و فشاری ممکن است از بین برود و صدمات جانی و مالی جبران ناپذیری را به بار آورد. در این مقاله قصد داریم به توضیحی در رابطه با مقاومت ساختمان در برابر زلزله و روش های انجام آن بپردازیم. پیشنهاد می کنیم تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
فهرست
انواع ساختمان از لحاظ مصالح مصرفی
مقاومت ساختمان در برابر زلزله
ویژگی ساختمان های مقاوم در برابر زلزله
مصالح مورد استفاده جهت مقاوم سازی سازه
6 عامل موثر در داشتن ساختمان های ایمن
دلایل کاهش مقاومت ساختمان در برابر زلزله
خرید انواع مصالح و تجهیزات ساختمانی
انواع ساختمان از لحاظ مصالح مصرفی
از زمان های قدیم تا به امروز ساختمان سازی رونق بسیار زیادی پیدا کرده است. امروزه روش های نوینی و مصالح جدید تری برای این کار وجود دارد. با توجه به مصالحی که در ساخت سازه ها به کار برده می شود مقاومت آن ها در برابر زلزله مشخص می شود و این مقدار برای هر کدام از آن ها متفاوت است. از انواع مصالح مصرفی در ساختمان سازی می توان به ساختمان های فلزی، بتنی، خشت و گلی، مصالح بنایی، چوبی، صنعتی و پیشرفته اشاره کرد.
در هنگام ساختمان سازی باید به این مورد توجه شود که قرار است برای چه مصرفی ساخته شود. مراکزی مانند بیمارستان، آتش نشانی، مدارس و… که از ساختمان های حساس می باشند باید به نحوی ساخته شوند که مقاومت بسیار زیادی در برابر زلزله داشته باشند. در ادامه ی این مقاله توضیح کاملی در رابطه با مقاوم سازی ساختمان ها در برابر زلزله خدمت شما عزیزان ارائه می دهیم.
مقاومت ساختمان در برابر زلزله
روش های مختلفی برای مقاوم سازی ساختمان ها در برابر زلزله وجود دارد که می توان به موارد زیر اشاره کرد.
1. افزایش و مقاومت ساختمان های کوچک
برای ساختمان سازی در اندازه ی کوچک باید توجه داشته باشید که مکانی مناسب برای آن انتخاب کنید. برای ساختمان سازی های کوچک باید از خاکریزهای ناپایدار، زمین های شیبدار و مناطق سیل زده دوری شود و به هیچ عنوان در محل های ذکر شده بنا نشوند. پلانی که برای این ساختمان ها طراحی می شود حتما باید به صورت متقارن باشد تا امنیت بیشتری ایجاد کند. عرضی که برای فونداسیون ساختمان های یک طبقه در نظر گرفته می شود نباید کمتر از 750 میلی متر و برای ساختمان های چند طبقه کمتر از 900 میلی متر باشد.
2. افزایش استحکام ساختمان های بزرگ و ویژه در برابر زلزله
ساختمان های بزرگ برای داشتن مقاومت در برابر زلزله باید در هنگام طراحی برای آن ها از دیوار های برشی استفاده شود. از روش های دیگر مقاوم سازی ساختمان های بزرگ در برابر زلزله می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- افزایش مقاومت در اتصال ها مسئله ای مهم است که باید به آن توجه شود. در هنگام زلزله درز ها و اتصالات جزء آسیب پذیر ترین قسمت ها به شمار می روند. توجه به این قسمت از اهمیت بالایی برخوردار است.
- مقاوم سازی به کمک دمپر ها
- استفاده از جدا سازهای لرزه ای
ساختمان هایی که با مصالح خشتی و گلی ساخته می شوند اصولا بیشتر در معرض آسیب قرار می گیرند. مقاوم سازی این نوع از ساختمان ها با مواردی که در بالا مطرح شد متفاوت است. بهتر است از مصالحی به جهت بالا بردن استحکام این ساختمان ها مورد استفاده قرار بگیرد. در این سازه ها اتصال بین مصالح و ملات از نکات مهمی است که ممکن است در هنگام زلزله از هم جدا شوند به همین خاطر در گذشته از چینش مورب به این منظور استفاده می کردند. در چینش به صورت مورب هر ردیف عمود بر ردیف دیگر قرار می گیرد.
علاوه بر توضیحاتی که مطرح شد باید به نکاتی توجه کنید. مد نظر قرار دادن این نکات می تواند در مقاوم سازی ساختمان موثر باشد.
1. استفاده از دیوار برشی
معمولا در ساختمان های بتنی برای مقاوم سازی از از دیوار های برشی استفاده می کنند. به کمک دیوار های برشی می توان شکل پذیری دیوار های بتنی را افزایش داد. به کمک دیوار های برشی می توان در المان های دیگر سازه مقاومت را افزایش داد.
2. استفاده از بادبند
با استفاده از بادبند سختی ساختمان افزایش پیدا می کند و از لحاظ تغییر شکل دچار مشکل نمی شود. هزینه ی استفاده از بادبندها زیاد است. در نتیجه همیشه از آن ها استفاده نمی کنند. اما به کارگیری آن در ساختمان های فولادی و بتنی تاثیر زیادی در افزایش استحکام ایجاد می کند.
3. استفاده از دمپر ها
یکی از سیستم های جذب کننده ی انرژی دمپر ها می باشند. به کمک دمپر ها ضریب سختی تا حد بسیار زیادی افزایش پیدا می کند. در ساختمان های بتنی به کمک این روش نیرویی که به قسمت های مختلف سازه وارد می شود کمتر است.
4. استفاده از جداگر های لرزه ای
یکی از پرکاربرد ترین روش هایی که برای افزایش مقاومت استفاده می شود جداگر های لرزه ای می باشد که نحوه ی کار آن با روش های قبل تفاوت دارد. در روش جداسازی لرزه ای سازه ساختمانی را روی تکیه‌گاهی که قابلیت تغییر شکل دارد قرار می دهند. اگر زلزله به وجود آید عمده تغییر شکل در تکیه گاه به وجود خواهد آمد و سازه بتنی مانند جسمی که سر جای خود ایستاده است تنها تغییر شکل کوچکی خواهد داشت.
5. استفاده از ژاکت های بتنی و فولادی
برای این کار لازم است سوراخ هایی با فاصله های مشخص در پیرامون المان های ضعیف ایجاد شود. پس از انجام آن یک فولاد با آرماتورهای آجدار در اطراف آن قرار می دهند که مقاومت سازه را تا حد بسیار زیادی افزایش می دهد.
ویژگی ساختمان های مقاوم در برابر زلزله
- استفاده از ستون های بیشتر سبب افزایش مقاومت در ساختمان و توضیع بار وارده بر آن ها می شود.
- بار معمولا از سازه به فونداسیون وارد می شود. اگر فونداسیون مقاوم باشد در هنگام زلزله سازه نشست پیدا نمی کند.
- سبک سازی ساختمان می تواند در برابر زلزله مقاومت بیشتری داشته باشد.
- ساختمان هایی با داشتن سقف های سبک: نصب آن با استفاده از چسب سنگ انجام می شود که چسب سنگ مگاپوکسی یکی از بهترین انواع چسب سنگ موجود در بازار است به دلیل استحکام بالا احتمال ریزش سنگ ها در زمان زلزله کاهش می یابد و خسارات وارده در این مواقع را کاهش می دهد.
- استفاده از مصالحی برای انعطاف پذیر کردن سازه
زلزله ی خوی!
روش های مختلفی برای مقاوم سازی ساختمان وجود دارد که به آن اشاره شد. در زلزله ی اخیری که در خوی اتفاق افتاد علت کافی نبودن طول تکیه‌گاهی تیرهای سقف بر روی دیوارها، عدم وجود یکپارچگی بین سقف و دیوارها، عدم اتصال صحیح میان دیوارهای متقاطع در ساختمان های بنایی، عدم کفایت میزان آرماتورهای عرضی، عدم رعایت فاصله مناسب خاموت ها، کیفیت نامطلوب بتن، مسائل مربوط به طراحی مفهومی، کمانش کلی اعضا، خرابی و فروپاشی دیوارها و تیغه‌های غیرسازه‌ای بود. در این که زلزله ی خوی دلخراش و خسارت بار بود جای بحث نیست اما باید تجربه ای برای مهندسین باشد تا اشکالات را دوباره تکرار نکنند.
مصالح مورد استفاده جهت مقاوم سازی سازه
امروزه ساختمان ها را معمولا به صورت فولادی، چوبی، بتنی و آجری می سازند. در بین مصالح مطرح شده ساختمان های فولادی و بتنی بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند. توجه داشته باشید که ساختمان های فولادی مقاومت بسیار کمتری در برابر آتش‌سوزی، زنگ‌زدگی، ذوب شدن و … نسبت به ساختمان های بتنی دارند. اما در بعضی شرایط نمی توان ساختمان ها را از جنس فولاد ساخت. ساختمان های فولادی دارای انعطاف پذیری بالاتری هم هستند که می توانند در برابر زلزله و تغییرات ناگهانی استحکام لازم را داشته باشند.
اگر قصد ساخت سازه ای را دارید که در برابر زلزله مقاوم باشد باید توجه داشته باشید که حتما از مصالح مرغوب و با کیفیت در ساخت آن استفاده شود. مصالح مرغوبی که در ساخت انواع ساختمان ها استفاده می شود باید شرایط زیر را داشته باشند.
- باید توانایی جذب انرژی را داشته باشند.
- به صورت خمیری تغییر شکل دهد و انعطاف پذیری ایجاد کنند.
- در برابر وزن و فشار زیادی مقاومت داشته باشد.
- همگن باشد.
- اجرای سازه را آسان سازند.
6 عامل موثر در داشتن ساختمان های ایمن
- مقاومت لازم در برابر زلزله و دیگر نیروهای جانبی
- قابلیت خروج و داشتن پله ی اضطراری
- سیستم اطلاع رسانی حوادث
- عایق بندی قسمت های مورد نیاز مانند سقف و دیوار ها
- گچ کاری اصولی
- استفاده از تجهیزات و لوازم برقی مرغوب و تعمیر آسان آن در هنگام خرابی
- ایجاد ایمنی در قسمت های بیرونی ساختمان مانند پشت بام
دلایل کاهش مقاومت ساختمان در برابر زلزله
- استفاده نکردن از مواد اولیه ی با کیفیت مانند آجر
- ملات سست و نامناسب
- نا منظم بودن پلان در جهت عمودی سازه
- استفاده از کنسول و بالکن نامناسب
- ساخت بالکن و کنسل به صورت غیر اصولی
- طراحی و نداشتن نظارت کافی بر نحوه ی اجرا
- حمله ی سولفات و کلرید ها به قسمت های مختلف سازه و ایجاد خوردگی در آن
- منجمد شدن بتن خیس
- واکنش قلیایی در سنگدانه ها و آسیب رسیدن به آن
- ایجاد انبساط و انقباض در بتن
- نرم بودن فونداسیون، بنا و همکف
- ایجاد نمک بر اثر تبخیر آب در بتن
- کربناسیون لایه‌های اطراف آماتور بتن
خرید انواع مصالح و تجهیزات ساختمانی
امروزه شرکت های پخش مصالح ساختمانی برای سهولت در سفارش محصولات و افزایش سرعت در خدمت رسانی از طراحی سایت های اینترنتی به این منظور استفاده می کنند. یکی از معتبر ترین شرکت های پخش انواع مطالح ساختمانی، شرکت فیدار مبین آژند( آهن505) است. شما می توانید با مراجعه به سایت آهن 505 محصولات مورد نیاز خود را به راحتی سفارش دهید.
در صورت نیاز به مشاوره می توانید با شماره تلفن های زیر تماس حاصل فرمایید.
تلفن همراه:09131184637
تلفن ثابت:03131505
سخن پایانی
مقاومت ساختمان در برابر زلزله مسئله ی مهمی است که در هنگام ساختمان سازی باید به آن توجه شود. روش های مختلفی برای ایجاد و افزایش استحکام در انواع سازه ها با متریال های مختلف وجود دارد که در این مقاله به توضیح کامل آن پرداختیم. امیدواریم از خواندن این مقاله لذت برده باشید. شما عزیزان می توانید سوالات خود را در خصوص مقاومت ساختمان در برابر زلزله و روش های انجام آن را با ما در میان بگذارید.
