زلزله یکی از رویداد های طبیعی در جهان است که به صورت ناگهانی رخ می دهد. در ساختمان سازی برای جلوگیری از وارد شدن خسارات به هنگام زلزله از اجزای مختلفی مانند نبشی، میلگرد، تیرآهن و… استفاده می شود. وجود این اجزا باعث افزایش مقاومت سازه در برابر خطرات احتمالی مانند زلزله می شود اما تنها استفاده از این اجزا کافی نیست. برای اطمینان کامل از بالا بودن استحکام سازه نیاز به استفاده از مهربند ها می باشد. در این مقاله قصد داریم به توضیحی درباره ی کاربرد مهاربند در ساختمان بپردازیم. پس تا پایان مقاله همراه ما باشید.
فهرست
مهاربند چیست
کاربرد مهاربند در ساختمان چیست؟
مزایای استفاده از مهاربند
معایب استفاده از مهاربند
انواع مهاربند
انواع قاب های مهاربندی شده
ویژگی های مهاربند
نکاتی درباره اجرای مهاربند
تولید مهاربند در ایران
مهاربند چیست؟
احتمالا نام بادبند زیاد به گوش شما خورده است. مهاربند یا بادبند جزئی از سازه هستند که از آن برای افزایش مقاومت در برابر نیروی باد و زلزله استفاده می شود. در ساختمان هایی با قاب بندی و همچنین در ساختمان های فولادی یا بتن مسلح مورد استفاده قرار می گیرد. مهاربند ها معمولا به صورت مورب در قاب سازه ها ایجاد می شوند. از مهاربند ها در دیوار های برشی به دلیل راحتی و سرعت در اجرا استفاده می شود. مهاربند ها در اجرای سازه های فولادی بسیار پرکاربرد بوده و موجب جلوگیری از پیچش در آن ها می شوند.
کاربرد مهاربند در ساختمان چیست؟
اولین و اصلی ترین کاربرد مهاربند، بالا بردن مقاومت سازه در برابر خطرات احتمالی مانند زلزله است. یکی دیگر از عواملی که ممکن است مقاومت و استحکام سازه را به خطر بیندازد، نیروی باد است. با افزایش تعداد طبقات ساختمان، نیروی باد اثر بیشتری بر سازه می گذارد. برای بالا بردن مقاومت در سازه های فولادی با ارتفاع بالا حتما باید از مهاربند استفاده شود. در ساختمان های بتنی معمولا برای افزایش مقاومت از دیوار های برشی به جای مهاربند استفاده می شود. ولی در سازه های دیگر حتما باید از مهاربند استفاده شود و هیچ چیزی غیر از آن نمی تواند جلوی نیروهای جانبی باد و زلزله را بگیرد و سازه را مقاوم سازد.
مزایای استفاده از مهاربند
- افزایش استحکام سازه در برابر زلزله و باد
- استفاده از آن در بعضی از قسمت های سازه و بتن فونداسیون
- شکل پذیری بالا
- کاهش هزینه ها
- راحتی در نصب و افزایش سرعت ساخت و ساز
- افزایش سختی سازه
معایب استفاده از مهاربند
استفاده از مهاربند در قاب ها محدودیت های معماری را به همراه دارد. و همچنین در ساخت و اجرای آن نیاز است از افراد متخصص در این زمینه استفاده شود. در غیر این صورت سازه از مقاومت کافی برخوردار نبوده و با وقوع زلزله خطرات جبران ناپذیری را به همراه خواهد داشت.
انواع مهاربند
مهاربند ها به دو دسته کلی مهاربند های افقی و عمودی تقسیم بندی می شوند. علاوه بر آن، مهاربند ها از لحاظ شکل ظاهری نیز انواع مختلفی پیدا می کنند که در ادامه مقاله بیشتر به توضیح انواع و کاربرد مهاربند در ساختمان می پردازیم.
مهاربند های افقی:
این مهاربند ها با انتقال بار به قسمت های صفحه ای مهاربندی شده، در حالت عمودی سبب افزایش مقاومت در برابر نیروهای جانبی می شوند.
مهاربند های عمودی:
این مهاربند ها که در ساختمان سازی بسیار مورد استفاده قرار می گیرند، مهاربند های عمودی این قابلیت را دارند تا نیروهای وارد شده به سازه را به قسمت های زیرین آن انتقال دهند. به هنگام استفاده از مهاربند ها نیاز به صفحات مهاربندی نیز هست.
از نظر شکل ظاهری مهاربند ها به هفت دسته تقسیم بندی می شوند.
- K شکل: برای افزایش انعطاف پذیری در دهانه ها از این مهاربند استفاده می شود. این مهاربند به هیچ عنوان مناسب برای مقاوم سازی در برابر زلزله نیست. همچنین باعث جلوگیری از خم شدن تیرها در کف سازه می شود.
- مورب منفرد: این نوع مهاربند برای افزایش مقاومت سازه در برابر نیروهای برشی استفاده می شود. همچنین این مهاربند ها به صورت مورب در ساخت خرپاها و قاب ها مورد استفاده قرار می گیرد. برای تحمل کشش و فشار در سازه از این مهاربند استفاده می شود.
- همگرا: ساخت و نحوه استفاده از این مهاربند به نحوی است که تیر و ستون و مهاربند از یک نقطه عبور می کنند.
- واگرا: ساز و کار این مهاربند دقیقا بر عکس مهاربند همگرا می باشد. به این مهاربند برون محور نیز گفته می شود و انتهای مهاربند و تیر و ستون ها لزوما از یک نقطه عبور نخواهد کرد.
- ضربدری: همان طور که از نام آن مشخص است این مهاربند به صورت مورب در محل تلاقی تیر و ستون مورد استفاده قرار می گیرد. این مهاربند فقط در برایر نیروی کششی مقاومت ایجاد می کند.
- قطری: به صورت مهاربند ضربدری است با این تفاوت که فقط در یک قطر دارای اعضای مورب است.
- V شکل: دو عضو مورب از بالای عضو افقی به پایین امتداد میابد و ظاهری V شکل ایجاد می کند.
انواع قاب های مهاربندی شده
قاب های مهاربندی شده به دو دسته کلی قاب های مهاربندی شده ی هم محور و برون محور تقسیم بندی می شوند.
قاب هم محور: هنگامی که نقطه تلاقی اعضا و محور خنثی یکسان باشد، هم محور گفته می شود. در برخی موارد که این مقدار خیلی کم باشد می توان از آن صرف نظر کرد. از این نوع بیشتر در دهانه های کوچک استفاده می شود و از لحاظ اقتصادی به صرفه است.
مزایا: اتصال به صورت ساده و آسان، نصب بسیار سریع، سختی قابل قبول در برابر باد
قاب برون محور: محل تلاقی لزوما یکسان و از یک نقطه نیست. به دلیل جذب انرژی بالا از این قاب ها برای مکان هایی که امکان زلزله و طوفان زیاد است استفاده می شود.
مزایا: سرعت بالای اجرا، قابلیت تعمیر
از مهم ترین تفاوت های مهاربند برون محور و هم محور، در مهاربند برون محور فقط یک سر مهاربند به تیر اصلی متصل است و لزوما انتهای دیگر به تیر یا ستون وصل نمی شود. در بادبند های هم محور یا همان مهاربند هم محور، همه ی اتصالات از یک نقطه اصلی عبور می کنند.
ویژگی های مهاربند
- قابلیت تغییر و شکل پذیری آن ها محدود است.
- تمام اعضا در باربری جانبی شرکت نمی کنند.
- دارای ظرفیت باربری الاستیک بالایی هستند.
- برای کنترل لرزه ای در مهاربند، دیافراگم ها نیز دخیل هستند.
نکاتی درباره اجرای مهاربند
- استفاده از مهاربند فولادی به جهت اطمینان بیشتر از مقاومتی که حاصل می شوند.
- استفاده از مهاربند برای همه ی سازه ها لازم و تنها تفاوت در نوع آن است.
- مهاربند K شکل برای ساختمان های یک و دو طبقه مورد استفاده قرار می گیرد.
- استفاده از میلگرد علاوه بر بادبند ضربدری در سقف.
- استفاده از استاندارد 2800 به هنگام اجرای مهاربند.
- قبل از استفاده از مهاربند باید از خوب بودن جنس آن اطلاعات کافی بدست آورده شود.
- طول اتصال به هنگام اجرای بادبند در گوشه ستون ها باید کم باشد.
- جوش کاری ورق های مهاربندی باید به صورت ظریف و با دقت بالایی انجام شود.
سایت آهن 505 یکی از سایت های معتبر در زمینه ی فروش انواع اجزای ساختمانی با مناسب ترین قیمت و با کیفیت بالا است. با مراجعه به سایت ahan505 می توانید به راحتی محصول مورد نیاز خود را خریداری کرده و درب منزل تحویل بگیرید.
تولید مهاربند در ایران
کاربرد مهاربند در ساختمان غیر قابل چشم پوشی است با این وجود در ایران کارخانه های زیادی مهاربند تولید نمی کنند. این محصول توسط تعداد خاصی از کارخانه ها ساخته و به بازار عرضه می شود. یکی از کارخانه های معروف در ساخت انواع مهاربند، در ساوه واقع شده است. برای دستیابی به مهاربند ها می توانید آن ها را به صورت مستقیم از کارخانه ها سفارش دهید یا اینکه از سایت های معتبر به صورت آنلاین خریداری کنید. در صورتی که قصد خرید از کارخانه را دارید به یاد داشته باشید که باید آن را در مقدار زیاد سفارش دهید.
هنگام خرید مهاربند به جنس و نوع برند آن دقت کنید. زیرا در صورتی که مهاربند ها دارای خرابی باشند، نمی توانند در برابر زلزله و نیروی باد مقاومت لازم را داشته باشند و استحکام سازه به خطر می افتد. یکی از موارد لازم در اجرای ساختمان ها استفاده از بادبند (مهاربند) در آن است و به هیچ وجه امکان حذف آن از سازه وجود ندارد. همچنین به هنگام نصب و اجرای آن باید حتما مواردی که در آیین نامه و استاندارد 2800 مطرح شده است رعایت شود. در غیر این صورت امکان خرابی سازه با کوچکترین نیرویی وجود دارد.
سخن آخر
امروزه یکی از اصلی ترین روش های افزایش مقاومت در سازه استفاده از مهاربند ها می باشد. از مهاربند ها در سازه های فولادی استفاده می شود. وظیفه ی مهاربند ها افزایش استحکام سازه در برابر نیروهای باد و زلزله می باشد. مهاربند ها دارای انوع مختلفی بوده و هر کدام از آن ها با توجه به محل قرار گیری در سازه کاربرد مختلفی را ایجاد می کنند. لازم است به هنگام اجرای مهاربند ها در ساختمان نکاتی را در نظر داشته باشید تا سازه ای مقاوم در برابر نیروهای جانبی داشته باشید. در این مقاله قصد داشتیم توضیحی درباره اینکه کاربرد مهاربند در ساختمان چیست را برای شما همراهان عزیز ارائه دهیم. امیدواریم از خواندن ای مقاله لذت برده باشید.
